7 Απριλίου 2009: Τέσσερα χρόνια χωρίς τον κορυφαίο Έλληνα τραγουδιστή, τον αξεπέραστο Γρηγόρη Μπιθικώτση...
Τρίτη 7 Απριλίου 2009
Η ημέρα που «έφυγε» ο «Σερ»...
7 Απριλίου 2009: Τέσσερα χρόνια χωρίς τον κορυφαίο Έλληνα τραγουδιστή, τον αξεπέραστο Γρηγόρη Μπιθικώτση...
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
9 σχόλια:
Το καλό με τους τραγουδιστές είναι ότι όταν πεθαίνουν μένει η φωνή τους και τα τραγούδια τους. Ειδικά ο Μπθικώτσης, ακόμη και αν ζούσε σήμερα, δεν θα είχε το παραμικρό να προσφέρει τραγουδιστικά, καθώς καλλιτεχνικά είχε κλείσει τον -τεράστιο, όντως- κύκλο του. Ο κορυφαίος Ελληνας τραγουδιστής δεν είναι, καθώς ο Καζαντζίδης υπήρξε φωνητικά ανυπέρβλητος και σε απήχηση -είτε αρέσει είτε όχι- μεγαλύτερος από τον Μπιθικώτση. Ενδεικτική μία δήλωση του γνωστού ακορντεονίστα Λάζαρου Κουλαξίζη, ότι οι Αμερικάνοι της Κολούμπια όταν είδαν τη βελόνα στα ηχομηχανήματα του στούντιο πώς εκινείτο όταν τραγουδούσε ο Στέλιος, έπαθαν πλάκα!
Κανείς δεν αμφισβητεί τη φωνή του Καζαντζίδη. Όμως, μπορώ και εγώ να βρω ένα σωρό αποθετωτικά σχόλια για τη φωνή του Μπιθικώτση, που πέρα από τραγουδιστής ήταν και συνθέτης και στιχουργός. Και όπως ξέρεις ήταν αυτός που ανακάλυψε τη Μοσχολιού και την Πάνου (κάνω μία απλή αναφορά στη συνολική του προσφορά στο ελληνικό τραγούδι).
Όσο για την απήχηση, δεν νομίζω. Μπορεί ο Καζαντζίδης να πέρασε ως πιο λαϊκός, όμως και μόνο αν συγκρίνουμε τα τραγούδια που έχει πει ο ένας με αυτά που έχει πει ο άλλος, μπορούμε εύκολα να βγάλουμε συμπεράσματα.
Ο ένας έχει τραγουδήσει τα πιο σπουδαία τραγούδια του Θεοδωράκη και των ποιητών μας, ενώ ο άλλος δεν έφτασε ποτέ σε αυτό το επίπεδο. Έγραψε ο Ελύτης: «Κανείς δεν μπορεί να φανταστεί, παραδείγματος χάριν, το τραγούδι "Της Δικαιοσύνης Ηλιε Νοητέ" τραγουδισμένο από άλλη φωνή. Χαίρομαι λοιπόν που μπορώ να βεβαιώσω πως ο Μπιθικώτσης είναι μια στιγμή που ξεπέρασε το χρόνο και θα αντηχεί πάντα στ' αυτιά μας και στην καρδιά μας».
Τη Μοσχολιού δεν νομίζω ότι την ανακάλυψε ο Μπιθικώτσης. Τραγούδια συνέθεσε και ο Καζαντζίδης. Και αν το πάμε ποιος ανακάλυψε ποιον (ο Καζαντζίδης τον Νικολόπουλο, για ποαράδειγμα) θα κάνουμε διαγωνισμό... σκάουτερ! Ελληνικό τραγούδι δεν είναι μόνο ο Θεοδωράκης και οι ποιητές, αλλά και ο Πάνου, η Παπαγιαννοπούλου, ο Βίρβος, ο Καλδάρας (σκόρπια μερικά ονόματα)... Οσο για την απήχηση και μόνο ως πιο λαϊκός -όπως παραδέχεσαι- είχε εξ ορισμού εμβέλεια σε ευρύτερα στρώματα. Τραγούδησε, βέβαια, και πολλές... πατάτες (αλλά με τέτοιο όγκο παραγωγής...). Το ίδιο και ο Μπιθικώτσης, που τραγούδησε αριστουργήματα αλλά και... ένα όμορφο αμάξι με δυο άλογα, για παράδειγμα, που το θεωρώ δευτεράντζα ολκής. Επίσης, ο Μπιθικώτσης, μια και υπηρέτησε και το πιλιτικοποιημένο πεντάγραμμο, βαρύνεται με το ότι στη Χούντα πήρε μέρος στις γιορτές της στο Καλλιμάρμαρο και παρά τις συμβουλές του Θεοδωράκη τότε (το έχει δηλώσει ο ίδιος ο Μίκης, που δεν είναι δα εχθρός του "Σερ") δεν απέφυγε την έκθεση... Εξω-τραγουδιστικά, βέβαια, κι ο Καζαντζίδης νούμερο ήταν. Αλλά τουλάχιστον αυτός δεν το έπαιξε ποτέ "Σερ" ούτε κάτι περισσότερο από ένας περιορισμένης μόρφωσης άνθρωπος από μια λαϊκή γειτονιά...
Γράφει ο Γεραμάνης στα Νέα (8.4.2005) για τον Μπιθικώτση:
Μας «χάρισε» Πάνου και Μοσχολιού
"Με τη σύνθεση του Μπιθικώτση «Πήρα τη στράτα την κακιά» έκανε τον πρώτο της δίσκο (και την πρώτη επιτυχία της) η Πόλυ Πάνου, σε ηλικία 12 ετών, όταν την έφερε από την Πάτρα στην Αθήνα και τη βοήθησε στα πρώτα της βήματα ... Αργότερα, ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης στάθηκε στο πλευρό και άλλων τραγουδιστών που πραγματοποίησαν τις πρώτες τους εμφανίσεις στο πάλκο. H Βίκυ Μοσχολιού ήταν μία από τις μεγάλες ερμηνεύτριες που τη βοήθησε ουσιαστικά στα πρώτα της βήματα στα κέντρα ο Μπιθικώτσης, με τον οποίο είχε μια πολύ θετική συνεργασία όταν εμφανίστηκαν μαζί στην Τριάνα, τα Δειλινά, αλλά και στο στούντιο". Νομίζω, επί τη ευκαιρία, ότι αυτός έκανε όνομα και τον Λευτέρη Μυτιληναίο.
Σε ό,τι έχει να κάνει με τους συνθέτες και στιχουργούς που αναφέρεις, γνωρίζεις φυσικά ότι άπαντες συνεργάστηκαν με τον Μπιθικώτση, που τραγούδησε τις επιτυχίες τους (όπως και ο Καζαντζίδης).
Το «ένα όμορφο αμάξι με δύο άλογα» σίγουρα δεν θεωρείται από την πλειοψηφία του κόσμου δευτεράντζα ολκής (αρκεί να ρωτήσεις τους γύρω σου). Και ακόμη και αν είναι (που δεν είναι!), δεν συγκρίνεται με τις Ζιγκουάλες και τις Μαντουβάλες, τις αντίστοιχες... πατάτες του Καζαντζίδη.
Είπα ότι ο Καζαντζίδης πέρασε ως πιο λαϊκός, όχι ότι ήταν. Εξ ορισμού αυτό σημαίνει το αντίθετο από ότι συμπεραίνεις εσύ. Ο Μπιθικώτσης είναι πιθανόν να είχε «πέραση» και σε στρώματα πέρα από τα «λαϊκά», κάτι που υποθέτω (δεν μπορώ να ξέρω) πως δεν ίσχυε με τον... βαρύ Καζαντζίδη, με τη μονότονη θεματολογία (πόνος, φτώχεια, ξενιτειά κλπ.). Δεν λέω ότι είναι το ίδιο αλλά σκέψου ότι στο σινεμά ως «λαϊκός» έχει περάσει ο Ξανθόπουλος αλλά συγκρίνεται π.χ. με τον Κωνσταντάρα ή τον Βέγγο (τραβηγμένο παράδειγμα αλλά καταλαβαίνεις τι εννοώ);
Το «Σερ» δεν είναι του Μπιθικώτση αλλά του Ψαθά. Δεν νομίζω ότι ο Μπιθικώτσης έγινε ποτέ «ψώνιο», πάντα μετρημένο τον θυμάμαι.
Για τη γιορτή της Χούντας δεν το ήξερα. Για να το λες, έτσι θα είναι. Από την άλλη, όμως, μην ξεχνάς ότι ήταν στη Μακρόνησο (όχι ότι βασανίστηκε κλπ. όπως οι άλλοι, το λέει και ο ίδιος άλλωστε) όμως δεν γίνεται να το παραβλέψουμε.
Τέλος, η γνωμη μου είναι ότι τους τραγουδιστές, πέρα από τη φωνή τους, τους θυμόμαστε από τα τραγούδια που είπαν. Αναλογίσου, απλώς, τι έχει πει ο ένας και τι έχει πει ο άλλος. Υπάρχει σύγκριση;
Ποιος Μπιθικώτσης και ποιος Καζαντζίδης; Γονίδης ρε! Και Τερλκέγκας!
Για να μην πω για τον θεό Αντύπα (όχι τον Ηρακλή) και το top καψουροτράγουδο "Μωρό μου καλησπέρα".
Καλά... Νίκο. Γούστα είναι αυτά!
Ξέχασα και τον Βασίλη Μητρόπουλο με το υπερέπος "Αγάπη μου, κλαις;"
Πολύ νόημα ρε παιδί μου - μήπως με λένε Αρτέμη;
Για τη Μοσχολιού αμφιβάλλω ότι την ανέδειξε. Δεν αμφιβάλλω ότι βοήθησε... δεκάδες, χιλιάδες ή, αν θέλεις, εκατομμύρια, άλλους και άλλες ν' αναδειχτούν. Το "δευτεράντζα" όπως και γενικότερα ποιος είναι ανώτερος Καζαντζίδης ή Μπιθικώτσης είναι υποκειμενικά. Για τις... πατάτες του Καζαντζίδη, πρώτος το είπα. Αν θεωρείς αριστουργήματα όλα όσα έχει τραγουδήσει ο Μπιθικώτσης και όλα όσα έχει γράψει ο Θεοδωράκης και τα έχει δώσει στον βάρδο του, με γεια σου με χαρά σου! Δεν είπα εγώ ότι το "Σερ" είναι... δικό μου. Του Ψαθά είναι. Απλώς, δεν θα μπορούσε ποτέ να ειπωθεί για τον Καζαντζίδη. Διότι από μία εποχή κι έπειτα ο Μπιθικώτσης έκανε... αριστοκρατικές εμφανίσεις, με ακριβά κι αστραφτερά κοστούμια. Εμφανίσεις πίστας. Οχι ότι είναι κολάσιμο, ντε και καλά, αλλά περί λαϊκότητας ο λόγος... Οντως, ο Καζαντζίδης υπήρξε προσωποποίηση της κλάψας! Αλλά όχι και Ξανθόπουλος. Ατάλαντος ο μεν, ανυπέρβλητος ο δε... Και μια κι επικαλείσαι τεθνεώτες αρθρογράφους της εφημερίδας "ΤΑ ΝΕΑ", εγώ να επικαλεστώ έναν ζωντανό: τον Λευτέρη Παπαδόπουλο. Στο βιβλίο του "Εν αρχή ην ο Καζαντζίδης" (αν δεν κάνω λάθος ως προς τον τίτλο)τον χαρακτηρίζει "πρώτο των πρώτων"! Αλλά, το θέμα δεν είναι τι λέει ο Παπαδόπουλος. Είπαμε, υποκειμενισμός, με... αντικειμενικά επιχειρήματα!
Εγώ σας είπα να συνεχίσετε το διάλογο για την Κύπρο κι εσείς το ρίξατε στο λαϊκό ρεπερτόριο. Αλλά έτσι είστε, μη δείτε άνθρωπο να προκόβει!
Δημοσίευση σχολίου